De toegankelijkheid van de geestelijke gezondheidszorg (ggz) kan verbeteren als huisartsen, sociaal domein en de ggz binnen een regio meer gaan samenwerken zoals in een Mentale Gezondheidsnetwerk (MGN). Samergo ondersteunt bij de ontwikkeling en implementatie van mentale gezondheidsnetwerken in de regio Zuid-Hollandse Eilanden (ZHE) en de gemeenten Barendrecht, Albrandswaard en Ridderkerk (BAR). De verkenning is afgerond en belangrijke knelpunten zijn in kaart gebracht. Nu staan we aan de vooravond van implementatie en delen we onze aanpak.
De geestelijke gezondheidszorg (GGZ) staat in Nederland onder grote druk door de toenemende vraag en een chronisch tekort aan personeel. Dit leidt tot lange wachttijden voor specialistische behandelingen en verhoogt de druk op huisartsen en het sociaal domein, die vaak niet de juiste expertise hebben voor complexe GGZ-zorgvragen.
Om deze problematiek aan te pakken, is in het Integraal Zorgakkoord (IZA) afgesproken dat de samenwerking tussen GGZ, huisartsenzorg en het sociaal domein versterkt moet worden. Het doel is om meer zorgvragen binnen andere domeinen dan de GGZ zelf op te lossen, waardoor onnodige doorverwijzingen naar de GGZ worden voorkomen en de zorg voor de inwoners uit de regio toegankelijker wordt.
Sinds 2020 werkt een regionale taskforce in de Zuid-Hollandse Eilanden aan de verbetering van de instroom, doorstroom en uitstroom van cliënten in de GGZ. Het doel is het verkorten van de wachttijden en het toegankelijker maken van zorg. De gemeenten Barendrecht, Albrandswaard en Ridderkerk hebben zich bij deze aanpak aangesloten in april 2024.
In opdracht van de IZA regioraad is Samergo tussen maart en juni 2024 gestart met het verkennen van de voorwaarden voor een Mentaal GezondheidsNetwerk (MGN). De verkenning bestond uit vijf fasen:
1. Onderzoek naar regionale en landelijke ontwikkelingen
2. Werkatelier: Ongeveer 30 professionals
3. Verdiepende gesprekken: over de taken, rollen en verantwoordelijkheden
4. Presentatie voor de stuurgroep GGZ-wachttijden
5. Reflectie en advies:
Een bestuurder van de huisartsengroep merkte op: “De werkwijze is nieuw, maar we gebruiken bestaande initiatieven en samenwerkingen. Wat vernieuwt er dan?”
Dit benadrukte de uitdaging en potentie van de aanpak om bestaande structuren te herzien en te versterken.
De verkenning heeft belangrijke knelpunten blootgelegd, zoals de diversiteit aan samenwerkingsvormen en de verschuiving van verantwoordelijkheden vanuit de GGZ naar het sociaal domein. Het implementeren van het MGN zal in kleinere stappen moeten gebeuren, met oog voor de (sub)regionale verschillen. Duidelijke afspraken over financiering en samenwerking zijn essentieel om de continuïteit van zorg te waarborgen.
Met een goed georganiseerd Mentaal GezondheidsNetwerk kan de regio ZHE BAR niet alleen de zorg voor psychisch kwetsbare inwoners verbeteren, maar draagt men bij aan een structurele transformatie van de samenwerking tussen het medisch en sociaal domein. Door te investeren in deze vernieuwende aanpak, kan de mentale gezondheid van inwoners versterkt worden en kunnen zorgkosten op lange termijn beheersbaar blijven.
Het is nu tijd om de handen ineen te slaan en de noodzakelijke veranderingen te realiseren. Door deze aanpak, verkorten niet alleen de wachttijden, maar wordt bijgedragen aan een gezondere, meer veerkrachtige samenleving in de regio Zuid-Hollandse Eilanden en BAR.