Versneller aanpak wachttijden GGZ “In Rotterdam gaan we natuurlijk gewoon aan de slag”

De aanpak van de wachttijden in de GGZ is urgent. Overal, ook in Rotterdam, zijn er veel initiatieven om hier iets aan te doen, maar daarmee zijn de lange wachttijden niet opgelost. Daarom heeft de landelijke stuurgroep ‘Weg van de Wachtlijst’ eind vorig jaar de niet vrijblijvende opdracht gegeven een versnelde aanpak te realiseren.

In acht probleemregio’s werd bovendien een ‘versneller’ aangewezen. Voor de regio Rotterdam, waar de wachtlijsten het langst zijn, is dat ZorgImpuls & Steunpunt KOEL. In oktober ging senior-adviseur Matine van Schie in deze nieuwe rol van start. “Ik heb het geluk om te werken met bestuurders die allemaal écht vooruit willen”, stelt ze vast.

“We hebben te maken met een kluwen van problemen”, zegt Van Schie, “maar in de eerste plaats natuurlijk met een enorm schrijnend probleem. Elke professional die ik spreek, en dat zijn er veel, ervaart dat zo. Door de wachttijden krijgen mensen die het geestelijk moeilijk hebben niet de juiste zorg. Dat is erg. Ik zie dat elke professional op zijn of haar eigen manier knetterhard werkt, met alle passie en liefde. Maar soms moet je je afvragen: doen ze ook de juiste dingen? Ik denk dat we nu een structuur hebben waarin we door kunnen pakken.”

Wat doet een versneller?

“De regio Rotterdam heeft veel organisaties die zich bezig houden met psychische problematiek en er gebeurt het nodige om iets aan de wachttijden te doen, maar de verbindende schakeltjes ontbreken vaak. Als versneller ben ik voorzitter van de regionale Taskforce GGZ Wachttijden Rotterdam, waar alle partijen aan tafel zitten. Alle bestuurders willen vooruit en hebben de organisatiekracht om dat te doen. De kunst is nu één gezamenlijke richting te bepalen.”

Hoe gaan jullie te werk?

“In Rotterdam gaan we natuurlijk gewoon aan de slag met wat er al is. In 2019 is de werkgroep ‘GGZ in de buurt’ van start gegaan. Dat was op initiatief van huisartsen die op een ándere manier willen samenwerken met de GGZ-aanbieders. Vanuit die werkgroep ontstond de Transfertafel waar GGZ-aanbieders vraag en aanbod afstemmen. Vervolgens is de regionale Taskforce opgericht. Inmiddels zijn er nieuwe inhoudelijke tafels bijgekomen. Een tafel persoonlijkheidsstoornissen, een tafel crisiszorg, een tafel afschalen van zorg. Zo krijgen we steeds meer werkgroepen die een bijdrage gaan leveren aan het verminderen van de wachttijden.”

Doen we het juiste?

“We zijn nu verschillende databronnen aan het analyseren, om te zien of we het juiste doen. Daarna kunnen we de werkgroepen beter gerichte opdrachten geven of deze anders indelen. Dat is de gedachte achter de versnelling, dat we mensen uit verschillende groepen en organisaties bij elkaar zetten en sámen laten zoeken naar de juiste oplossingen voor de problemen.”

Het is een niet vrijblijvende opdracht. Wat betekent dat?

“Vanuit de landelijke stuurgroep is gezegd: ‘regio’s als jullie niet je best doen, sturen we de Inspectie en de NZa het veld in’. Dat is het krachtenveld waarin we werken, er wordt scherp naar ons gekeken. Met de verkiezingen en de kabinetsformatie in aantocht hebben we te maken met politieke aandacht én druk.”

Wat hebben jullie al geleerd?

“Dat er een brede regionale aanpak nodig is. Neem de Transfertafel die in februari vorig jaar is gestart toen bleek dat sommige GGZ-organisaties ondercapaciteit hadden, terwijl je bij andere, vaak de grotere, hele lange wachtlijsten zag. Het is goed model om richting te geven aan samenwerking in de GGZ, maar hoe goed je vraag en aanbod ook matcht, daarmee is het probleem van de wachtlijsten niet opgelost. Er is méér nodig. Misschien moeten we als regio ook wel nadenken over een andere visie op GGZ. Moet het aanbod wel zo centraal staan? Kunnen we niet beter focussen op het voorkómen van GGZ?”

Cliëntvertegenwoordiging

“We hebben in januari voor GGZ-aanbieders en verzekeraars in het land een webinar georganiseerd over de Transfertafel. Een veel gestelde vraag was: moet ook de cliënt vertegenwoordigd zijn aan de Transfertafel? Het gaat daar tenslotte alleen over ‘plekken’. We hebben ontdekt dat we eigenlijk helemaal niet weten op welke basis een cliënt kiest voor een bepaalde organisatie. Dus zit er vanaf februari ook een cliëntvertegenwoordiger aan de Rotterdamse transfertafel.”

Van Schie is hoopvol: “We moeten nog veel dingen onderzoeken, maar we hebben nu een structuur waarbij iedereen aan tafel zit en alle draadjes bij elkaar kunnen komen.” Ze vertelt dat Him Vishnudatt, voorzitter raad van bestuur Caleidozorg en lid van de Taskforce, in dit verband graag Barack Obama citeert: Change will not come if we wait for some other person or some other time. We are the ones we’ve been waiting for. We are the change that we seek.

Wilt u meer weten over de aanpak van de Taskforce GGZ Wachttijden Rotterdam en de rol van ZorgImpuls & Steunpunt KOEL? Neem dan contact op met Matine.

Lees ook het nieuwsbericht Organisaties in Rotterdam slaan handen ineen.

Per 1 januari 2021 zijn ZorgImpuls en Steunpunt KOEL samen één organisatie.