De Landelijke Stuurgroep Ondervoeding ondersteunt en stimuleert het delen van kennis en de ontwikkeling van voorlichtingsmaterialen voor de bestrijding van ondervoeding. In opdracht van en nauwe samenwerking met hen en de gemeente Rotterdam werkt Samergo aan een project om de regionale samenwerking tussen het medisch domein en het sociaal domein verder uit te bouwen, en duurzame afspraken te maken en borgen over de aanpak van ondervoeding bij (thuiswonende) ouderen. Hiervoor wordt intensief samengewerkt met de Diëtisten Coalitie 010 (DC010), een regionale samenwerking van eerstelijnsdiëtistenpraktijken uit Rotterdam en omstreken die een voedingspaspoort en signaleringskaart voor de regio hebben ontwikkeld die kunnen worden ingezet als preventiehulpmiddel.
De aanleiding voor dit project was een adviesrapport dat Samergo-adviseur Anne-Fleur Klandermans al in 2017 schreef over samenwerking in de wijk ter voorkoming van ondervoeding. De conclusie was toen dat een integraal gestructureerde aanpak op het gebied van ondervoeding bij ouderen wenselijk zou zijn. Het project Borging Ondervoeding bij Thuiswonende Ouderen op een Kruispunt (BOTO-X) beoogt precies dat.
Veelvoorkomend probleem
Ondervoeding bij ouderen is een onderbelicht onderwerp, maar komt vaker voor dan men denkt: het Kenniscentrum Ondervoeding meldt op haar website dat ondervoeding voorkomt bij 25-40% van de ouderen in ziekenhuizen, 20-25% van de ouderen in verpleeg- en verzorgingshuizen en 35% van de ouderen die thuiszorg ontvangt.
Vroegsignalering voorkomt erger
Het belang van het aanpakken van ondervoeding bij ouderen is groot: ondervoede ouderen hebben vaker een slechter immuunsysteem, slechtere wondgenezing, een grotere kans op het ontwikkelen van decubitus, een lagere kwaliteit van leven en een verhoogde mortaliteit. Deze factoren dragen bijvoorbeeld bij aan een langere opnameduur, een slechtere respons op de medische behandeling (zoals chemotherapie, radiotherapie) en een verhoogd gebruik van medicijnen. Door vroegsignalering kan men al deze zaken voor zijn.
Rotterdam: een van de twee pilotregio’s voor preventie-tools
Eén van de kansrijke preventie-tools is om de pilot-tools voedingspaspoort en signalenkaart in samenwerking met DC010 en de gemeente Rotterdam op te schalen. Deze pilot is in 2020 gestart in 3 Rotterdamse wijken. Het Samergo-project brengt in kaart wat er nodig is om het voedingspaspoort verder uit te rollen in alle wijken van Rotterdam en geeft inzicht in andere lopende initiatieven in de regio waarmee verbinding kan worden gelegd. De andere pilot vindt plaats in de gemeentes Apeldoorn en Zwolle en wordt begeleid door collega-ROS Proscoop.
Beoogd resultaat
Regionaal willen we nog meer kansrijke aanknopingspunten om ondervoeding van kwetsbare ouderen onder de aandacht brengen. Dit betekent dat meer zorgprofessionals in zowel het sociaal als het medisch domein actief met de signaleringskaart voor risico op ondervoeding werken en dat de werkwijze met het voedingspaspoort en signalenkaart geborgd is. Dit alles moet leiden tot meer commitment om in de regio, netwerken en programma’s om ondervoeding als thema te omarmen. In de tweede helft van dit jaar zullen er webinars, thema bijeenkomsten en workshops voor zorgprofessionals in de regio Rotterdam worden aangeboden.
Meer weten?
Wilt u binnen uw organisatie meer doen met vroegsignalering van ondervoeding bij (thuiswonende) ouderen, uw kennis over ondervoeding vergroten of op de hoogte gehouden worden over komende activiteiten voor zorgprofessionals? Stuur dan een email aan Duncan Beekink (d.beekink@samergo.nl) of Josette van Loon (j.vanloon@samergo.nl), adviseurs bij Samergo.