Inventarisatie: naar een MDO voor kwetsbare ouderen

In de regio Rotterdam hebben we de ambitie om Multidisciplinair Overleg (MDO) te organiseren. Doel: kwetsbare ouderen integrale zorg en ondersteuning bieden. Rijnmond Dokters heeft Samergo gevraagd om samen met SvK010 aan de slag te gaan met de doorontwikkeling van het MDO. Een inventarisatie in wijken waar het MDO al goed loopt leverde belangrijke inzichten op die praktisch zijn vertaald naar een MDO-kader voor professionals in de wijk. 

Het MDO is een cliëntgebonden overleg waar meerdere disciplines en domeinen complexe casuïstiek bespreken. Het zorgt voor een betere aanpak en een betere behandeling van kwetsbare ouderen. Professionals maken meestal vanuit hun eigen perspectief een plan voor (en samen met) de oudere. Maar als dit plan later met andere disciplines besproken wordt, kan blijken dat het niet helemaal haalbaar is of dat een ander doel passender is. Een MDO zorgt voor energie en goede ideeën, zodat professionals elkaar een stap verder helpen.  

Tijdwinst 

Een MDO inplannen is passen en meten. Maar uiteindelijk, zo blijkt uit de inventarisatie, is er tijdwinst. Een wijkverpleegkundige: “Samenwerking met sociale domein in de backoffice zorgt voor minder werk omdat het sociale stuk direct wordt opgepakt door welzijn”. Een POH: “Het overleg was door een maatschappelijk werker geïnitieerd omdat we zagen dat we steeds in duo’s afspraken en dit niet efficiënt was”. Bovendien vormt MDO een vehikel voor samenwerking in de wijk. Dankzij het MDO kunnen professionals elkaar ook in de dagelijkse praktijk gemakkelijk vinden. “Door elkaar te zien in de overleggen leer je elkaars kracht kennen en bouw je vertrouwen op. Dit zie je vooral in de casuïstiek overleggen”, aldus een van de geïnterviewden. 

Hoe dan?  

Ook de frequentie van het MDO is zoeken. Continuïteit blijkt belangrijk, maar professionals willen niet overleggen om het overleggen. Soms kan bij hele goede bestaande verbindingen in de wijk het MDO op afroep georganiseerd worden. Meestal is echter een kartrekker nodig om aan te jagen en te organiseren. Verder is het van belang om samen te bepalen welke patiënten/cliënten besproken worden. Medisch kwetsbaar is immers iets heel anders dan sociaal kwetsbaar. Ook is het voor een goed en efficiënt MDO van belang om bepaalde rollen vooraf vast te leggen. De voorzitter van het MDO bewaakt de tijd en zorgt ervoor dat elke professional zijn/haar visie kan inbrengen. Bij de coördinator kunnen ouderen voor bespreking worden aangemeld. Hij/zij nodigt de juiste mensen uit en zorgt voor verslaglegging. Elke patiënt krijgt een zorgcoördinator, bijvoorbeeld de POH, wijkverpleegkundige of de casemanager dementie. Deze zorgt voor terugkoppeling naar de ouderen en opvolging van de acties.  

Nieuw: MDO-kader 

De inventarisatie laat zien dat het belangrijk is om de voorbereidingen sámen te treffen en gewoon aan de slag te gaan. Het werkt om met een kleine groep professionals uit verschillende domeinen te beginnen, bijvoorbeeld huisarts, POH, SO en wijkverpleegkundige. Of huisarts, POH en welzijnswerker. Het ontwikkelde MDO-kader is een praktisch hulpmiddel. Momenteel worden professionals in een aantal Rotterdamse wijken ondersteund bij het organiseren van het MDO met behulp met dit kader.  

Mail voor meer informatie over het MDO en het ontwikkelde kader naar Monique Spierenburg. 

Randvoorwaarden voor het MDO 

De inventarisatie leverde belangrijke randvoorwaarden op: 

• Domein-overstijgend samenwerken als integraal onderdeel zien van je werk. 
  “Het is je verantwoordelijkheid als professional: jezelf op de kaart zetten, je gezicht laten zien en je contactgegevens kenbaar maken” 
• Elkaar als gelijkwaardige collega’s zien. 
  “Je ziet soms bijna een minderwaardigheidsgevoel van hoe welzijn huisartsen benadert en ik denk dat dat ook heel erg uitnodigend en provocerend werkt richting huisartsenpraktijken om autoritair te reageren” 
• Buiten de lijntjes kleuren in het belang van de cliënt.  
  – Balans bewaren tussen protocollen en goed hulpverlenerschap. 
  – Over regels heen stappen. 
  – Olifantenpaadjes –om formulieren wijkteam heen werken. 
  – Bereikbaar zijn buiten kantooruren.  
• Tijd en ruimte krijgen van werkgever/manager, maar het moet wel behapbaar blijven naast zorg en ondersteuning in het primaire proces. 
  Wijkverpleegkundige: “Aan het begin vond ik het lastig hoe en waar ik moest beginnen met netwerken. Mijn leidinggevende wist dan wel welke werkgroepen er bezig waren en waar ik zou kunnen aansluiten. Nu hebben we samen besloten om de werkgroepen die ik nu heb te blijven doen, dat is voldoende. Daar krijg ik dan ruimte en tijd voor.”  
• Onderling vertrouwen.  
  Welzijnsmedewerker: “Het is van belang dat je er de tijd voor mag nemen, want succes onthoud je. Een extra interventie inzetten kan ik makkelijk toezeggen en zo kan ik extra beweging realiseren. Ik voel ruimte en vertrouwen van de organisatie en ik heb mijn eigen toko. Evaluatie stuur ik ter kennisgeving naar mijn leidinggevende.”