Samen werken aan een kansrijke start

1 op de 6 kinderen maakt een minder goede start in het leven. Dit heeft een levenslang effect op zowel de fysieke als mentale gezondheid en ontwikkeling. En daarmee op de kansen op school, op de arbeidsmarkt en in de maatschappij. Om hier verandering in te brengen is het landelijk actieprogramma Kansrijke Start ontwikkeld. Met lokale coalities waarin het medische en het sociaal domein samenwerken wordt gewerkt aan een goede start voor elk kind. Samergo is betrokken bij de ontwikkeling, versterking en projecten van coalities in Rotterdam, Gorinchem-Molenlanden en Hendrik-Ido-Ambacht.

Rotterdam

Sinds 2021 is Samergo betrokken bij de coalitie Stevige Start Rotterdam in de rol van adviseur en procesbegeleider. Met het programmateam, de bestuurlijke coalitie en het kernteam werken we aan een betere start voor ieder kind in Rotterdam. We begeleiden het kernteam van geboortezorgprofessionals uit medisch en sociaal domein. Ook begeleiden we diverse werkgroepen die uitvoering geven aan de werkagenda. Zo bouwen we aan een netwerk van verloskundige praktijken die CenteringZwangerschap bieden, adviseren we hoe cliëntparticipatie kan worden verbeterd. Ook onderzoeken we samen met professionals hoe vroegsignalering en toeleiding naar juiste ondersteuning met behulp van zorgpaden een plek krijgt in het werk. We faciliteren het uitwisselen van kennis en expertise tussen professionals in bijeenkomsten en werken mee aan het verduurzamen van het programma in de stad. De afgelopen jaren heeft Samergo ook bijgedragen aan het strategisch communicatieplan; door de inzet van divers communicatiemateriaal voor professionals uit de geboortezorg is de bekendheid van de coalitie Stevige Start vergroot.

“Om de urgentie voor samenwerking over te brengen hebben we vaak ouders zelf hun verhaal laten vertellen. Ik ben er trots op dat deze dappere vrouwen en mannen hun worstelingen en ervaringen met ons wilden delen. De persoonlijke verhalen komen echt binnen en doen een beroep op het zorghart wat deze professionals en bestuurders hebben. Hierdoor kwamen partners sneller in actie,” vertelt Anne-Fleur Klandermans, senior adviseur bij Samergo.

Het opbouwen van een netwerk van praktijken die CenteringZwangerschap bieden vraagt niet alleen procesbegeleiding maar ook de handen uit de mouwen. CenteringZwangerschap is een vorm van groepsgerichte zorg die bijdraagt aan meer regie van zwangere vrouwen, betere gezondheidszorg en uitkomsten. Dit vraagt een andere manier van werken van de verloskundige. Naast het begeleiden van de praktijken bij de opstart en het uitwisselen van hun ervaringen heeft Samergo communicatiemateriaal ontwikkeld waarin de meerwaarde van CenteringZwangerschap wordt benadrukt. Inmiddels kunnen zwangere vrouwen bij steeds meer verloskundigenpraktijken in Rotterdam terecht voor deze groepsgerichte zorg.

Gorinchem-Molenlanden

De gemeentes Gorinchem en Molenlanden wilden gezamenlijk energie terugbrengen in de plannen om vervolg te geven aan Kansrijke Start. Samergo heeft als procesbegeleider geholpen de samenwerking tussen de twee gemeentes, jongJGZ, sociaal wijkteams, GGD, verloskundigen, GGZ-organisatie, kraamzorg en oudervertegenwoordiging beter vorm te geven. Door de inzet van ‘Liberating Structures’ werd de saamhorigheid teruggevonden en samen concrete resultaten behaald, zoals een gedragen ambitie, gezamenlijk verhaal en een werkagenda met actiepunten. Inmiddels staat er een steviger kernteam die vanuit een solide basis de komende jaren aan de slag gaat. Lees hier meer over de inzet van de methode Liberating Structures in de geboortezorg.

Hendrik-Ido-Ambacht

De gemeente Hendrik-Ido-Ambacht was al gestart met een lokale ontwikkeling van een traject voor kinderen van -9 maanden tot 6 jaar. Hierin was de periode -9 maanden tot 2,5 jaar (1e 1000 dagen) nog onvoldoende aan bod gekomen. Eind 2023 is Samergo een verkenning gestart naar draagvlak voor een lokale coalitie Kansrijke Start. Het bij elkaar brengen van data en uitkomsten van gesprekken met potentiële coalitiepartners in één bijeenkomst heeft waardevolle inzichten opgeleverd in de potentie voor samenwerking om kinderen een gezonde start te geven in Hendrik-Ido-Ambacht. Samen met de geboortezorgprofessionals is besloten te proberen de samenwerking voort te zetten binnen de bestaande samenwerkingsstructuur.

“Soms moet je eerst terug naar de basis, en elkaar (opnieuw) leren kennen, voordat je kan bouwen en oogsten. Het is belangrijk hierin te investeren. Het gaat niet alleen om de functionele samenwerking tussen partijen, maar ook om de veranderbereidheid van professionals zelf. Door patronen van professionals zichtbaar én bespreekbaar te maken bouw je met elkaar aan een basis”, zegt Anne-Fleur.

Landelijke kennis uitwisseling

Samergo maakt onderdeel uit van het landelijk ROS-netwerk, het netwerk van Regionale Ondersteuningsstructuren (ROS’en). Op verschillende manieren zijn de ROS’en nauw betrokken bij de regionale en lokale ontwikkeling en inrichting van de zorg voor ouder en kind. Binnen het netwerk delen zij hun kennis zodat we samen verder komen. Zie ook de website van het ROS-netwerk.